Żegnaj Twardy Pierniku...
03 lutego 2020Dotarła do nas dzisiaj bardzo smutna wiadomość... W dniu 2 lutego 2020 roku zmarł Ryszard Olszewski, znakomity toruński koszykarz, reprezentant Polski i olimpijczyk z Rzymu. Dla naszego środowiska postać wybitna.
Ryszard Jan Olszewski - pseudonim; Wuja, Gruby, Olszówka. Urodził się 7 czerwca 1932 roku w Inowrocławiu. Naukę w szkole podstawowej przerwał mu wybuch drugiej wojny światowej, a od września 1945 do czerwca 1951 roku był uczniem Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza. Jak prawie każdy chłopiec przygodę ze sportem zaczynał od gry w piłkę nożną. W kronice szkolnej po raz pierwszy został wymieniony w 1948 roku jako reprezentant w piłce nożnej podczas meczu z WKS Inowrocław. W czasie rozgrywek szkolnych jego koszykarski talent rzutowy oraz koordynację ruchową zauważył nauczyciel wychowania fizycznego J. Bączkowski i przekonał go to uprawiania tej dyscypliny sportowej. Do reprezentacji „Kaspra” w koszykówce awansował dopiero na wiosnę 1949 roku, gdy był w już drugiej klasie liceum. Z drużyną szkolną wywalczył tytuł mistrza Polski Szkół Średnich. Ryszard Olszewski po zdaniu matury rozpoczął studia na UMK w Toruniu i z tym miastem związał swoje dorosłe życie. Przez 16 lat reprezentował barwy AZS, w tej drużynie rozegrał 266 spotkań w pierwszej lidze i zdobył 5458 punktów osiągając średnią 20,52 na jeden mecz. Od 1956 roku do zakończenia kariery sportowej był kapitanem drużyny AZS-u Toruń, a w 1961 roku został wybrany Najlepszym Koszykarzem Polski. Olszewski kilkakrotnie był wybrany najlepszym sportowcem Torunia i pomimo wielu kuszących ofert z całego kraju pozostał wierny Twardym Piernikom do ostatniego swojego występu na boisku.
Kunszt koszykarski Ryszarda Olszewskiego został szybko dostrzeżony przez trenerów reprezentacji Polski. W kadrze zadebiutował w 1953 roku podczas meczu towarzyskiego z Bułgarią w Szczecinie, karierę reprezentacyjną zakończył po dziesięciu latach w spotkaniu z Finlandią. W reprezentacji Polski rozegrał 120 spotkań, w tym 70 spotkań o randze mistrzowskiej. Dla Polski zdobył 653 punkty, w tym dwa najcenniejsze podczas meczu z Urugwajem na igrzyskach olimpijskich w Rzymie. Ryszard Olszewski czterokrotnie reprezentował Polskę na mistrzostwach Europy, zadebiutował w 1955 roku w Budapeszcie, tam wystąpił w trzech meczach i zdobył 21 punktów. Uczestniczył również w kolejnych mistrzostwach Europy w 1957 roku w Sofii, w 1959 w Stambule oraz w 1961 w Belgradzie. Trzykrotnie uczestniczył w Akademickich Mistrzostwach Świata, w Paryżu w 1957 roku zdobył brązowy medal, poza tym grał jeszcze w Turynie w 1959 roku oraz w 1961 w Sofii. Dla Olszewskiego ukoronowaniem kariery sportowej był udział w igrzyskach olimpijskich w 1960 roku. O swej przygodzie z koszykówką wspominał: "Ale te wszystkie sukcesy bledną wobec startu w Igrzyskach Olimpijskich. Występ w rzymskiej olimpiadzie był największą moją sportową przygodą". Ryszard Olszewski został pierwszym i jak na razie jedynym koszykarzem toruńskim, który uczestniczył w igrzyskach olimpijskich. W 1958 roku uzyskał tytuł magistra geografii. Na studiach koszykarze nie mieli taryfy ulgowej, jedynie prof. Rajmund Galon traktował częste wyjazdy zagraniczne jako warsztat pracy geografa. Olszewski będąc już magistrem ukończył jeszcze Zasadniczą Szkołę Rolniczą, która była niezbędna przy ewentualnym dziedziczeniu gospodarstwa ogrodniczego po rodzicach.
Po zakończeniu kariery sportowej został trenerem AZS Toruń. Wpierwszej rundzie sezonu 1967/68 zastępował chorego Edwarda Kuczę, następnie prowadził drużynę akademicką w latach 1968-1970. Ryszard Olszewski pracę zawodową rozpoczął w strukturach AZS Toruń. Po ukończeniu studiów pracował w Miejskiej Komisji Planowania Gospodarczego, później był dyrektorem Okręgowej Dyrekcji Inwestycji Miejskich, Wojewódzkiej Dyrekcji Rozbudowy Miast i Osiedli oraz Zakładu Usług Inwestycyjnych Inwestprojekt. W latach 2002 - 2014 był radnym miasta Torunia. Również przez 12 lat pełnił funkcję wiceprezesa Wojewódzkiej Federacji Sportu. Za wybitne osiągnięcia sportowe i zawodowe Ryszard Olszewski otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień, min. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski (1983 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (1975 r.), Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe (1960), Złotym Laurem Polskiego Komitetu Olimpijskiego, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1978), posiada również tytuł Zasłużony Mistrz Sportu (1965), Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej (1979), Zasłużony dla Torunia (1983 r.). Jego koszykarskim wzorem był Radivoj Korać. Najlepsza piątka polskich koszykarzy z okresu jego kariery przedstawia się następująco; center W. Pawlak skrzydłowi A. Pstrokoński i J. Wichowski, obrońcy Z. Dregier i M. Fęglerski. Natomiast piątka najlepszych koszykarzy toruńskich według R. Olszewskiego jest następująca: center Janusz Sarbinowski, skrzydłowi Krzysztof Franciszok i Szczepan Waczyński, obrońcy Kazimierz Kleczkowski i Andrzej Kola. Bogdan Tuszyński scharakteryzował Ryszarda Olszewskiego następująco: "Świetnie zbudowany obrońca, celnie rzucający z dalekiej odległości. Miał charakterystyczne, skuteczne długie podanie do szybkiego ataku". Trener Maleszewski w kwietniu 1967 roku wyraził swoją opinię na temat trzech koszykarzy - "w całej koszykówce polskiej można stawiać za przykład. 36 letni Jerzy Młynarczyk i 35 letni Ryszard Olszewski, to wraz ze Stefanem Wójcikiem trójka weteranów, która przejdzie do historii polskiego basketballu, jako wzór sportowców, zarówno o wspaniałych umiejętnościach, jak również o nadzwyczaj wysokim poziomie moralnym."
